Mijn jongste boek Vrouwen die grenzen verleggen is goed ontvangen. Hieronder staat een interview met Stella Ruisch van het blog Meerdanvijftig. Het interview, gepubliceerd op 7 mei 2019, is ook daar te lezen.

Zie ook de recensies door Annabelle Jung, en door Anneke van Dijken.

Uiteraard is het boek te bestellen, in je eigen boekhandel of online bij Bol.com.

Kiesrecht voor vrouwen; emancipatie duurt eeuwigheid

Ook na een eeuw kiesrecht voor vrouwen is er nog steeds werk aan de winkel. Teleurstellend? “Welnee, hoe lang doet een boom er niet over om te groeien? Er gaan generaties vrouwen overheen, voordat er werkelijk sprake is van emancipatie,” constateert Engelien Scholtes. Ze interviewde ter gelegenheid van het eeuwfeest 12 bekende en minder bekende Nederlandse vrouwen. Stuk voor stuk hebben zij in hun leven grenzen verlegd, net zoals Aletta Jacobs dat een eeuw geleden als arts en feministe deed.

9 mei 1919

Het is een mooi jaar voor een politiek jubileum. In maart hebben we de leden van de Provinciale Staten kunnen kiezen, tegelijkertijd met een stem voor de waterschappen. Op 23 mei worden we weer uitgenodigd het stemhokje binnen te stappen voor het Europees Parlement. Ooit was het niet vanzelfsprekend dat ook vrouwen daaraan deelnamen. Pas in 1917 konden vrouwen gekozen worden en door de niet aflatende inzet van Aletta Jacobs mochten ze op 9 mei 1919 ook zelf naar de stembus.

Werken en moederschap vanzelfsprekend

“Wat is er in die eeuw veranderd voor vrouwen?”, vroeg Engelien Scholtes zich af. Heel wat, voor wie haar boek ‘Vrouwen die grenzen verleggen’ heeft gelezen. Tot diep in de jaren vijftig, werden vrouwen nog geacht het werk neer te leggen als ze trouwden en tot in de jaren zeventig was de komst van kinderen alsnog het moment om huisvrouw te worden. Voor Emily Ansenk (1970), directeur van het prestigieuze museum De Kunsthal, is werken in combinatie met het moederschap vanzelfsprekend geworden.

Zakenvrouw van het jaar

“Ik weet niet beter dan dat ik een netwerk van mensen om me heen heb, waarmee ik dingen kan delen. (-) Werken is voor mij ontzettend leuk en boeiend. Maar het gaat om de balans. Het hebben van kinderen houd je met beide benen op de grond.” En dat je daarmee als vrouw succesvol kan zijn, blijkt wel uit het feit dat Emily Ansenk vorige maand tot Rotterdamse Zakenvrouw van het Jaar werd gekozen.
Engelien Scholtes ook in voetspoor Aletta
Engelien Scholtes.
Als schrijfster van het boek had Engelien Scholtes (1950) overigens ook zichzelf kunnen interviewen, want na haar studie tolk/vertaalster ging ze zonder enige ervaring aan de slag bij uitgeverij Lemniscaat en klom daar op tot adjunct-directeur. Daarnaast voedde ze als gescheiden moeder haar twee puberdochters alleen op. En eenmaal pensioengerechtigd, weigerde ze op haar lauweren te rusten. “Werk? Ik zou niet zonder kunnen,” zegt ze heel stellig.
Petra Stienen maakte tijd
Tweeëneenhalf jaar heeft ze over het boek gedaan. “Om Trijntje Oosterhuis te spreken, heb ik 5x een afspraak met haar moeten maken, waarvan er 6 werden afgezegd. En er waren genoeg topvrouwen die helaas geen tijd voor me hadden. Zoals kamervoorzitter Khadija Arib.” Des te leuker was het dat voormalig diplomate en Eerste Kamerlid Petra Stienen wel gelijk een plekje in haar agenda inruimde. Niet verwonderlijk want Petra Stienen spant zich in voor het verleggen van grenzen voor vrouwen, zonder de verbinding met mannen te verliezen. In 2016 kreeg ze daarvoor de Aletta Jacobsprijs toegekend.
Hoe vaak zeggen vrouwen: ‘sorry’?
Petra Stienen: “Witte mannen van zekere leeftijd hebben de macht.” Foto: Flickr.com/TedXBreda
“Het is duidelijk dat in het bedrijfsleven en politiek veel te winnen is bij ander, inclusiever leiderschap (waarbij zo goed mogelijk gebruik wordt gemaakt van de diverse kwaliteiten van mensen, red.). Wat je nu veel ziet, is dat witte mannen van een zekere leeftijd de macht hebben”, zegt Petra Stienen in het boek van Engelien Scholtes. En wijst ze vrouwen op hun gedrag: “Aardig gevonden worden, is voor vrouwen echt een belemmering. (-) Laatst hadden we een bijeenkomst voor vrouwen in de politiek. Het was een soort cabaret en daarin werd weer eens benadrukt hoe vaak vrouwen ‘sorry’ zeggen. (-) Alsof je er niet mag zijn. Je moet juist je plek durven pakken.”
Geen 120 uur per week werken
Barbara Barend begon als vrouw tussen de mannelijke sportverslaggevers. Foto: Flickr.com/Vincent Teeuwen
Een advies dat ook televisiepersoonlijkheid en uitgever van het sportblad Helden, Barbara Barend, geeft. “Je hoeft niet altijd 120 uur in de week te werken. Je kunt ook een heel goede manager zijn en goed zijn voor je kinderen met normale werktijden. En je moet ook niet bang zijn dat je het beter moet doen dan een man. (-) Als je wordt gevraagd om promotie te maken, dan moet je dat gewoon doen. Je zou niet gevraagd zijn, als je het niet zou kunnen.”

Emancipatie komt niet vanzelf

Laamia Elyounoussi geeft in Engelien Scholtes’ boek advies aan vrouwen.
Laamia Elyounoussi (1980) kampte met een achterstand maar trof het geluk dat een begripvolle werkgever haar werk gaf én taallessen. Nu doet ze hetzelfde voor de werknemers van haar schoonmaakbedrijf. “Blijf in jezelf geloven, stel jezelf een doel en geef dat niet op. Ik ben ooit met niets begonnen maar had heel sterk voor ogen dat ik iets wilde bereiken”, wil ze graag aan andere vrouwen meegeven. “Als je valt, dan leer je daarvan en sta je weer op. Je moet er natuurlijk wel moeite voor blijven doen. Het komt niet vanzelf.”

Verplichte kost voor vrouwen

Uitgeverij Aspekt verpakte de inspirerende verhalen die Engelien Scholtes prettig leesbaar heeft opgeschreven in heldere letters en mooie foto’s. Verplichte kost voor alle vrouwen die op zoek zijn naar meer voldoening in hun leven maar aarzelen hun eigen talenten te benoemen en te ontplooien.